La vie est un défi à relever

De schoolbel! (of zeg ik beter brandalarm?). Ons rijkelijk gesuikerd theetje is nog niet op, dus blijven we nog even gezellig hangen in de lerarenkamer. Tijd wordt hier dus niet zo nauw genomen. Een lesuur duurt op papier een uur, maar in praktijk eigenlijk +-45 min. Niet zo erg verschillend van in België dus... of toch? De lessen beginnen hier om 8.00u. Vroeg! Van een brooddoos hebben ze hier nog nooit gehoord: de school sluit van 12.00-14.00u en iedereen gaat thuis (warm) eten. Van 14.00-18.00u zijn er terug lessen. Op zaterdagvoormiddag is er ook les. Leerlingen moeten hier echter niet van 's morgens tot 's avonds aanwezig zijn. Elke klas heeft zijn eigen rooster. Mijn gastzusje kan op sommige dagen om 10.00u beginnen, op de middag thuis komen eten, en om 16.00u terug thuis zijn. Andere dagen moet ze pas om 16.00u naar school en om 18.00u de schoolpoort uitlopen.

Terug naar het begin van onze eerste schooldag. De leerlingen stromen al snel toe aan ons lokaal. Teveel leerlingen lijkt me... Als snel wordt me duidelijk dat de helft hier eigenlijk alleen is om ons te aan te gapen. Drie belgische leerkrachten (in spé) trekken enorm veel aandacht. De kleinste maar dapperste leerling komt naar me toegestapt, heet me welkom en schudt me vriendelijk te hand. Al snel volgt de rest van de klas ook.. uiteraard. De klassen waar we observeren zijn erg opgewonden. Ze fluisteren, kijken achterom, giechelen en letten vooral niet op.. maar eens ze gewend zijn aan onze aanwezigheid, willen sommige leerlingen zich bewijzen. Vooral de meisjes werken goed mee.

Een Marokkaanse klas ervaar ik toch anders als een Belgische.. (Hoe kan het ook anders?) Het lokaal is niet alleen kaal maar ook koud. Logisch gevolg: iedereen houdt zijn jas, muts, sjaal, hoofddoek, etc. aan. De akoestiek is ook niet om naar huis over te schrijven. Na een halfuur in de klas, voel ik in de verte hoofdpijn opkomen. Ook de leerkrachten zien er anders uit: ze dragen niet alleen een hoofddoek of hoedje, maar meestal ook een witte labojas. En nee.. het zijn niet toevallig allemaal chemie leerkrachten. Dit 'uniform' is een statussymbool dat de afstand tussen de leerkracht en de leerling moet bewaren. En afstand is er wel zeker, zeker van het niveau betreft. Zoals ik in mijn vorig verslag al zei, is het Frans van de leerlingen triest. Ik heb ook de indruk dat de leerkracht enkel werkt met de leerlingen die enigzins meekunnen. Dit zijn meestal de leerlingen die bijles hebben gekregen. Lesgeven is hier vooral eenrichtingsverkeer. De leerkracht legt veel uit, stelt korte vraagjes en is uitstekend in bordschema's maken.

Ik ben ontzettend slecht in namen onthouden. Komt me dat dus even goed uit dat leerlingen hier amper worden aangesproken. Toch speelt deze Marokkaanse gewoonte eerder in mijn nadeel... Twee dagen later is het aan mij om les te geven. Ik heb veel moeite om de leerlingen te doen luisteren naar elkaar en ze een vinger te doen opsteken zonder het antwoord door de klas te roepen. Misschien kan ik de volgende keer eens 'Mohammed!' proberen... (Ja, het cliché is wel degelijk waar: elk gezin heeft hier minstens één zoon die zo heet.) Waar ik de leerlingen in België kon doen zwijgen met een goedgemikte strenge blik, krijg ik de overvolle klas (40 leerlingen) niet stil en aandachtig. Ik weet zeker dat ik de oorzaak moet gaan zoeken in het lesonderwerp. Ik gaf les over een gedicht van Victor Hugo dat kinderarbeid bekritiseerd (onderwerp opgelegd door de leerkracht). Poëzie is al niet geliefd bij tieners, laat staan in het Frans, en zeker niet als je de taal amper beheerst. Ik was ze kwijt.. zucht. Bij elke vraag die ik stelde kreeg ik (tussen het geroezemoes door) minstens 1x als antwoord: 'ils travaillent!'. De helft van de klas (ongeveer 20 jongens) zit mij overigens aan te staren alsof ik een zelfverzonnen taaltje spreek. Wat een interactieve, diepgaande les moest worden, draaide uit op een kippenhok vol frustratie. De lichte hoofdpijn was uitgegroeid tot een barstende bom.

Het voelt alsof ik in een slechte droom ben beland als ik voor de klas sta.. Deze situatie is zo surrealistisch! Hoe slagen de leerkrachten erin om deze leerlingen te doen slagen voor het examen als ze mijn simpele vragen niet eens verstaan? De leerkracht die me observeerde, raadde me aan om de volgende keer de leerlingen woorden te laten aanduiden. Woorden die bijvoorbeeld uitdrukten dat de kinderen in het gedicht ongelukkig waren. Als ik dit bekijk in het kader van mijn lessen vakdidactiek, vind ik dat de lat dan wel heel laag ligt. Het werd me snel duidelijk dat ik mijn les écht hélémaal anders moet aanpakken dan in België. Back to basics.

Het zal in ieder geval een hele uitdaging worden om mezelf en mijn leerlingen te motiveren én iets bij te brengen, de komende 3 weken.

Challenge accepted!